TEKNİK ANTRENMAN - II

*UĞUR DÜNDAR *METE YAZICI *SEYHAN HASIRCI

*CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU

MOTORSAL ÖĞRENME BÖLÜMLERİ

Sportif teknik eğitimde , üç bölüm mevcuttur:

1-Kaba Koordinasyonun Gelişimi: Bu bölümde verilen görevlerin kavranması ve hareketin kaba koordinasyonu vardır. Bu bölümde öncelikle yeni bir hareket yapımının öncelikle zihinsel kavranması söz konusudur. Sözel anlatım ve hareket akışının bir resim gibi zihinde canlandırılması vardır. İlk hareket uygulamalarında , istenen hareketin tam anlamıyla yapılması gerçekleşmeyebilir. Birkaç uygulamadan sonra kaba koordinasyon elde edilir. Kaba formda hareketin hatalı yapılması sporcunun konsantrasyon eksikliği veya yorgunluk durumunda ortaya çıkar. Verimin erken hedeflenmesi hatalı teknik oluşumuna neden olabilir. Kaba koordinasyonun gelişimi şu koşullarda gerçekleştirilir:

a)Hareketler en basit düzeyde olmalıdır.. b)Her çalışmada konsantrasyon en yüksek düzeyde olmalıdır. c)Yorgun olunmamalıdır. d)Uygulamalar sakin bir atmosferde yapılmalıdır. e)Yapılan düzeltmeler kişinin anlayacağı düzeyde olmalıdır.

2-İnce Koordinasyon Gelişim: Kaba koordinasyondan ince koordinasyonun oluştuğu ana kadarki bölümü kapsar. İnce koordinasyon bölümünde sporcu normal antrenman koşulları altında branşın gereği olan yeni hareketleri tekniğe uygun olarak uygulamaya çalışır. Çalışmalar sırasında zorlaştırılmış koşullar uygulanırsa tekniğin uygulanışında hatalar ve eksiklikler ortaya çıkabilir, bu da verimi düşürür.İnce koordinasyon bölümünde hareket uygulamaları ve kuvvet arasında bir ilişki söz konusudur. Bu bölümde yoğun bir öğrenme etkinliği ve çok tekrar gerekmektedir, ancak çok tekrar öğrenme için yeterli değildir. Zihinsel olarak da öğrenme sürecine katılmak gerekir. Zihinsel olarak tam hazırlanmadan yapılan tekrarlar hataların oluşup yerleşmesine neden olur.

Bu dönemde öğrenme gelişimi sürekli olmayıp, bir durgunluk süreci ve bunu izleyen büyük bir gelişim söz konusudur.

3.İnce Koordinasyonun Pekişmesi:Bu bölümde , sporcunun hareketi zorlaştırılmış koşullar altında sağlam ve her zaman başarılı bir şekilde uygulanması söz konusudur. Hareket tekniklerinin müsabakada zorlaştırılmış koşullar altında , tekniğe ve hareketin amacına uygun bir şekilde uygulanması , üst düzeydeki sportif verimin sağlamlığını sağlar. Kondisyonel yetiler ve hareket bölümlerinin üst düzeyde geliştirilmesi bu bölümde gerçekleşir. Hareket uygulamasının motorsal bir beceri olarak her zaman uygulanması ve tam anlamıyla kavrayabilme bilinci , sporcunun kendine güvenini sağlar. Öğrenmenin bu son bölümünde hareket koordinasyonu fonksiyonel bir mükemmelliğe ulaşır. Bu mükemmellik üst düzeyde bir sinir sistemi fonksiyonu gerektirir.

Martin’e göre spor motorik kompleks verim gelişimi ve buna bağlı olarak teknik gelişim üç bölümde incelenir;

1-Çok yönlü gelişim bölümü:Burada temel olarak koordinatif yetilerin hareket değeri , hareket deneyimine ve kaba koordinasyonun içinde teknik beceriler bulunur.Son yıllarda teknik olarak ortaya çıkan kavram sportif koordinasyon temeli ile yakından ilişkilidir.

2-Genel hazırlık bölümü:Temelde sportif teknik genel bir fiziksel hazırlıkla birlikte daha detaylı olarak gelişir.

3-Özel hazırlık bölümü: Burada kişisel olanakların optimal olarak belirli bir otomatikleşmiş tekniğin özel spor disiplinine bağlı olarak fiziksel hazırlığı söz konusudur.

Genel olarak öğrenme süreci çizelge 4 ve 5’de(bak. Çiz. 4-5)gösterilen basamakları izler. Bununla birlikte I.basamağa ulaşan sporcuların çoğu tekniğin tümünü değil, öğrenilen toplam tekniklerin temel parçalarını tamamlayabilirler. Genel eğitimle geriden getirilen beceriler , basamaklarda büyük avantaj sağlayacaktır, böylece sporcu gelişiminde daha iyi verim elde etmesine yol açacaktır.

Eğitim,çocuğun hareket deneyim fırsatını arttırmada üzerinde durulması gereken en önemli noktadır. Eğer bu tip deneyimler genelden kayar ve aktivitenin özel bir yolunda uzanırsa , temel katılımların değerlendirilmesinin öncelikle yapılması gerekir.

Çizelge 6:Genel Hareket Deneyimi(Uzun atlama tekniği)(1)

Basamak	Morfolojik/Fonksiyonel	Sinirsel Evre	Öğretme/Antrenörlük
			Metod ve Koşulları
1) Artan Hareketlerin Basamakları	Hareketin ilk amacı öğrenilir ve öğrenmenin davranışlardaki yansıması izlenir.		Daha önceden kazanılan bağlantılı bilgi amacı bu basamağı etkiler.Objektif öğretim,kesin temel hareketi üretmek ve gereksiz hareketlerin elenmesi gerekir.Örnekleme ve film ,sözel bilgilerle güçlendirilir ve gerçekleştirilir.Antrenmanlarda üzerinde durulmalıdır ancak çok sık tekrar yapılması bir antrenman ünitesinde çalışanın ve yönetimin öğretimini zayıflatacaktır
2) Artan Hareketlerin Basamakları	Hareketi yapmak için beceri ve ilk Hareketin kazanılması.Örneğin;Hareketin temel şekli gösterilir	Motor tepkilerin bir genellemesi,kasın gerilimiyle birlikte vardır ve gereksiz hareketler,artan uyaranlara Cerebral korteksten komşu alanlara uyarılar verilerek engellenir
3) Engelleyici davranışların gelişmesine rağmen dikkatin toplanması	Doğrulama,Ayrımsama ve Farklılık.Hareketin daha üstün koordinasyonu	Cerabral korteksin olaya bakışında konsantrasyon artımı,Hareket daha dolu ve bilinçli,daha büyük ayrıntıda kazanılır.Hareketin bireysel evreleri dengelenir.Üstün konumdakiler öncülük rolünü almaya başlarlar	Şimdi hareketin ayrıntılı öğrenimi üzerinde çalışılır.Kinestetik metodlara(hareketin hissedilmesi)dayalı uygulama kullanılır.Antrenman ünitelerindeki seriler arası zaman arttırılabilir,aynı zamanda tekrar sayıları da arttırılabilinir.
4) Denge ve otomasyon	Kapalı durumdaki bir hareket veriminin yüksek dercede gösterimi	Üstün sporcunun sinirsel gelişmesinin tam uyumu ve cerabral korteksin gereksiz hareket hareketleri elemine eder,değişen koşullara hızlı uyum ,mükemmel hareketin gösterimine izin verilir.	Dengeli hareket ve mükemmel ayrıntılı teknik.Antrenmanlarda iyi seçilmiş çeşitlilik planlanır ve hareketin mükemmel yapılmasına fırsat verilir
5) Denge ve otomasyon	Hareketin yapılmasında daha çeşitli bir ortamda kesinlik gösterimi		Fiziksel kapasitenin artan gelişimi(Örn:kuvvet,elastik kuvvet,hız vb.)performans gelişiminde uzun süreli planlamalar gereklidir
ÇİZELGE 6 : SPORSAL BECERİLERİN KAZANILMASINDA ÖĞRENME BASAMAKLARININ ÖZETİ (1).

Sürecek

Yayına Hazırlayan : Ece AYDEMİR